റീജിയണൽ റൂറൽ ബാങ്കുകളും അഖിലേന്ത്യാ ധനകാര്യ സ്ഥാപനങ്ങളും ഉൾപ്പെടെയുള്ള വാണിജ്യ ബാങ്കുകളിലെ തട്ടിപ്പ് അപകടസാധ്യത കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിനുള്ള പ്രധാന നിർദ്ദേശങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള പുതുക്കിയ നിയമങ്ങൾ റിസർവ് ബാങ്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യ (ആർബിഐ) പുറത്തിറക്കി.

2024 ജൂലൈ 16 ലെ ആർബിഐ സർക്കുലർ പ്രകാരം, “മുമ്പത്തെ മാസ്റ്റർ നിർദ്ദേശങ്ങൾ, സർക്കുലർ, ഉയർന്നുവരുന്ന പ്രശ്നങ്ങൾ എന്നിവയുടെ സമഗ്രമായ അവലോകനത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് ഈ പ്രധാന നിർദ്ദേശങ്ങൾ തയ്യാറാക്കിയിരിക്കുന്നത്. ഈ പ്രധാന നിർദ്ദേശങ്ങൾ തത്വാധിഷ്‌ഠിതവും നിയന്ത്രിത സ്ഥാപനങ്ങളിലെ (REs) വഞ്ചന റിസ്ക് മാനേജ്‌മെൻ്റിൻ്റെ മൊത്തത്തിലുള്ള ഭരണത്തിലും മേൽനോട്ടത്തിലും ബോർഡിൻ്റെ പങ്ക് ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നു.”

താഴെ പറയുന്ന നിയന്ത്രിത സ്ഥാപനങ്ങൾക്കായി ഫ്രോഡ് റിസ്ക് മാനേജ്മെൻ്റിനെ കുറിച്ച് റിസർവ് ബാങ്ക് മൂന്ന് പരിഷ്കരിച്ച പ്രധാന നിർദ്ദേശങ്ങൾ പുറപ്പെടുവിച്ചു:

• വാണിജ്യ ബാങ്കുകളും (റീജിയണൽ റൂറൽ ബാങ്കുകൾ ഉൾപ്പെടെ) അഖിലേന്ത്യാ ധനകാര്യ സ്ഥാപനങ്ങളും;
• സഹകരണ ബാങ്കുകൾ (അർബൻ സഹകരണ ബാങ്കുകൾ / സംസ്ഥാന സഹകരണ ബാങ്കുകൾ / കേന്ദ്ര സഹകരണ ബാങ്കുകൾ);
• നോൺ-ബാങ്കിംഗ് ഫിനാൻസ് കമ്പനികൾ (ഭവന ധനകാര്യ കമ്പനികൾ ഉൾപ്പെടെ).

റീജിയണൽ റൂറൽ ബാങ്കുകൾ, ഹൗസിംഗ് ഫിനാൻസ് കമ്പനികൾ, റൂറൽ കോ-ഓപ്പറേറ്റീവ് ബാങ്കുകൾ എന്നിവയിൽ മെച്ചപ്പെട്ട തട്ടിപ്പ് റിസ്ക് മാനേജ്മെൻ്റ് ചട്ടക്കൂടുകളും സംവിധാനങ്ങളും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുക എന്നതാണ് ഈ നിർദ്ദേശങ്ങളുടെ ലക്ഷ്യം.

ക്രമീകരണങ്ങളെത്തുടർന്ന്, നിയന്ത്രണങ്ങൾ ലഘൂകരിക്കുന്നതിനും പാലിക്കുന്നതിൻ്റെ ഭാരം കുറയ്ക്കുന്നതിനുമായി ഈ വിഷയത്തിൽ മുമ്പത്തെ 36 സർക്കുലറുകൾ ആർബിഐ ഉപേക്ഷിച്ചു.

തട്ടിപ്പ് മോണിറ്ററിംഗ് റിട്ടേണുകൾ (എഫ്എംആർ) ഫയൽ ചെയ്തുകൊണ്ട് വെബ് പോർട്ടൽ വഴി ബാങ്കുകൾ ആർബിഐക്ക് തട്ടിപ്പ് സംഭവങ്ങൾ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുമ്പോൾ ഏകീകൃതതയും സ്ഥിരതയും നിലനിർത്തുന്നതിന്, അവർ ചുവടെയുള്ള പട്ടികയിൽ നിന്ന് ഏറ്റവും പ്രസക്തമായ വിഭാഗം തിരഞ്ഞെടുക്കണം :

(i) ഫണ്ടുകളുടെ ദുരുപയോഗവും ക്രിമിനൽ വിശ്വാസ ലംഘനവും;

(ii) വ്യാജ ഉപകരണങ്ങൾ വഴിയുള്ള വഞ്ചനാപരമായ പണം;

(iii) അക്കൌണ്ടുകളുടെ പുസ്തകങ്ങൾ കൈകാര്യം ചെയ്യുകയോ സാങ്കൽപ്പിക അക്കൗണ്ടുകൾ വഴിയോ സ്വത്ത് പരിവർത്തനം ചെയ്യുക;

(iv) ഏതെങ്കിലും വ്യക്തിയെ കബളിപ്പിക്കുക എന്ന ഉദ്ദേശത്തോടെ വസ്‌തുതകൾ മറച്ചുവെച്ച് ആൾമാറാട്ടം നടത്തി വഞ്ചിക്കുക;

(v) ഏതെങ്കിലും തെറ്റായ രേഖകൾ/ഇലക്‌ട്രോണിക് രേഖകൾ ഉണ്ടാക്കി വഞ്ചന നടത്തുക എന്ന ഉദ്ദേശത്തോടെയുള്ള കൃത്രിമം;

(vi) ഏതെങ്കിലും പുസ്തകം, ഇലക്ട്രോണിക് റെക്കോർഡ്, പേപ്പർ, എഴുത്ത്, മൂല്യവത്തായ സെക്യൂരിറ്റി അല്ലെങ്കിൽ കബളിപ്പിക്കാനുള്ള ഉദ്ദേശ്യത്തോടെയുള്ള അക്കൗണ്ട് എന്നിവയുടെ മനഃപൂർവമായ കൃത്രിമം, നശിപ്പിക്കൽ, മാറ്റം, വികലമാക്കൽ;

(vii) വഞ്ചനാപരമായ വായ്പാ സൗകര്യങ്ങൾ നിയമവിരുദ്ധമായ സംതൃപ്തിക്കായി നീട്ടി;

(viii) വഞ്ചനകളുടെ പേരിൽ പണക്ഷാമം;

(ix) വിദേശനാണ്യം ഉൾപ്പെടുന്ന വഞ്ചനാപരമായ ഇടപാടുകൾ;

(x) വഞ്ചനാപരമായ ഇലക്ട്രോണിക് ബാങ്കിംഗ് / ഡിജിറ്റൽ പേയ്‌മെൻ്റ് സംബന്ധമായ ഇടപാടുകൾ.