പത്ത് വർഷം മുമ്പ് വരെ സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾക്ക് വളരാനുള്ള സ്ഥലമായി ആളുകൾ കേരളത്തെ കരുതിയിരുന്നില്ല. ടൂറിസം, പച്ചപ്പ്, മികച്ച വിദ്യാഭ്യാസം എന്നിവയ്ക്ക് പേരുകേട്ട സ്ഥലമായിരുന്നു എങ്കിലും സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾ ഇവിടെ വിജയിക്കുമോ എന്ന ആശങ്ക ഉണ്ടായിരുന്നു. എന്നാൽ കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് വർഷങ്ങൾ കൊണ്ട് തന്നെ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ജനസൗഹൃദവും ശക്തവുമായ സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ആവാസവ്യവസ്ഥകളിലൊന്ന് കേരളം എന്ന ഈ കൊച്ചു സംസ്ഥാനം പതുക്കെ നിർമ്മിച്ചു.
കേരളം എങ്ങനെ ഇത് നേടിയെടുത്തു
ശക്തമായ സർക്കാർ പിന്തുണ, വിദ്യാർത്ഥികളുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ആശയങ്ങൾ, ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളിലും സുസ്ഥിരതയിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു എന്നിവയാണ് ഈ വിജയത്തിന് പിന്നിൽ. ഇന്ന്, ആരോഗ്യം, കൃഷി, വിദ്യാഭ്യാസം, കാലാവസ്ഥ, ഡിജിറ്റൽ സേവനങ്ങൾ എന്നിവയിലെ യഥാർത്ഥ ജീവിതത്തിലെ പ്രശ്നങ്ങൾ പരിഹരിക്കുന്ന 6,500-ലധികം രജിസ്റ്റർ ചെയ്ത സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾ കേരളത്തിലുണ്ട്.
സിലിക്കൺ വാലിയെ അനുകരിക്കാത്തതാണ് കേരളത്തെ സവിശേഷമാക്കുന്നത്. പകരം, അത് ആക്സസ്, ഉൾപ്പെടുത്തൽ, ദീർഘകാല പൊതുനന്മ എന്നിവയിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു. സർക്കാർ സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾക്ക് 10 മില്യൺ ഡോളറിലധികം ധനസഹായം നൽകിയിട്ടുണ്ട് – അതിൽ 8 മില്യൺ ഡോളർ വെഞ്ച്വർ ക്യാപിറ്റൽ വഴിയാണ്. പുതിയ സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾക്ക് അവരുടെ ആദ്യ ഫണ്ട് ലഭിക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന അഞ്ച് ഏഞ്ചൽ നിക്ഷേപ ഗ്രൂപ്പുകളും ഇവിടെ ഉണ്ട്.
കോളേജുകളിൽ നിന്ന് തുടങ്ങുന്ന വിജയം
2014-ൽ കോളേജുകളിൽ ഇന്നൊവേഷൻ ആൻഡ് എന്റർപ്രണർഷിപ്പ് ഡെവലപ്മെന്റ് സെന്ററുകൾ (IEDCs) ആരംഭിച്ചതോടെയാണ് കേരളത്തിന്റെ സ്റ്റാർട്ടപ്പ് കഥ ആരംഭിച്ചത്. ഈ കേന്ദ്രങ്ങൾ വിദ്യാർത്ഥികൾക്ക് അവരുടെ ആശയങ്ങൾ പരീക്ഷിക്കാനും ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ നിർമ്മിക്കാനും കമ്പനികൾ ആരംഭിക്കാനും പോലും അവസരം നൽകി.
ഇപ്പോൾ, സംസ്ഥാനത്തുടനീളം 530-ലധികം IEDC-കൾ ഉണ്ട് – ഇത് ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ വിദ്യാർത്ഥി ഇന്നൊവേഷൻ ശൃംഖലയായി ഇന്ന് വളർന്നിട്ടുണ്ട്. നിരവധി യുവാക്കൾ ഇവിടെയാണ് യാത്ര ആരംഭിച്ചത്.
മറ്റ് പല സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി, കേരളം വലിയ നഗരങ്ങളിൽ മാത്രം ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചില്ല. ചെറിയ പട്ടണങ്ങളിലും ഗ്രാമങ്ങളിലും വിദ്യാർത്ഥികളെയും പുതുമുഖങ്ങളെയും ഇത് പിന്തുണച്ചു. LEAP കോ-വർക്ക്സ് പോലുള്ള സംരംഭങ്ങൾ വിദൂര പ്രദേശങ്ങളിൽ പോലുമുള്ള യുവാക്കൾക്ക് ജോലിസ്ഥലങ്ങൾ, മെന്റർമാർ, ഫണ്ടുകൾ എന്നിവയിലേക്ക് പ്രവേശനം നൽകി.
ശരിയായ പിന്തുണാ സംവിധാനം
ഈ പ്രസ്ഥാനത്തെ വളർത്താൻ സഹായിക്കുന്നതിനായി, കേരളം ശക്തമായ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചിട്ടുണ്ട്:
- 10,000-ത്തിലധികം കോ-വർക്കിംഗ് സീറ്റുകൾ
- ഉൽപ്പന്ന സാമ്പിളുകൾ (പ്രോട്ടോടൈപ്പുകൾ) നിർമ്മിക്കുന്നതിനുള്ള 22 ലാബുകൾ
- സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളെ നയിക്കാൻ നിരവധി ഇൻകുബേറ്ററുകളും ആക്സിലറേറ്ററുകളും
എംഐടി (യുഎസ്എ)യുമായി ചേർന്ന് കൊച്ചിയിൽ സൂപ്പർ ഫാബ് ലാബ് സ്ഥാപിച്ചതായിരുന്നു ഒരു വലിയ ചുവടുവയ്പ്പ്. യുഎസിന് പുറത്തുള്ള ഇത്തരത്തിലുള്ള ഏറ്റവും വലിയ സംവിദാനമാണിത്. കൂടാതെ പ്രാരംഭ ഘട്ടത്തിലുള്ള സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളെ നൂതന ഉപകരണങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് അവരുടെ ആശയങ്ങൾ നിർമ്മിക്കാനും പരീക്ഷിക്കാനും സഹായിക്കുന്നു. നവീകരണത്തിന്റെ കാര്യത്തിൽ നഗരങ്ങൾക്കും ഗ്രാമങ്ങൾക്കും ഇടയിലുള്ള വിടവ് നികത്താൻ ഈ സജ്ജീകരണം സഹായിച്ചു.
സ്മാർട്ട് നയങ്ങൾ
‘കേരള സ്റ്റാർട്ടപ്പ് മിഷൻ’ സ്റ്റാർട്ടപ്പുകളുടെ വളർച്ച എളുപ്പമാക്കി. ഉദാഹരണത്തിന്, നേരിട്ടുള്ള സംഭരണ നയം സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾക്ക് സർക്കാർ ഓഫീസുകളുമായി നേരിട്ട് പ്രവർത്തിക്കാനും യഥാർത്ഥ പ്രശ്നങ്ങൾ പരിഹരിക്കാനും അനുവദിക്കുന്നു.
സുസ്ഥിരതയിലും അർത്ഥവത്തായ സ്വാധീനത്തിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചുള്ള ഒരു സ്റ്റാർട്ടപ്പ് നയം ആരംഭിച്ച ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് കേരളം.
ഈ ശ്രമങ്ങൾ കാരണം, കേരളത്തിന് നിരവധി അവാർഡുകളും ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. താങ്ങാനാവുന്ന വിലയിലുള്ള സ്റ്റാർട്ടപ്പ് പ്രതിഭകളുടെ കാര്യത്തിൽ ഏഷ്യയിൽ ഒന്നാം സ്ഥാനത്തും ലോകത്ത് നാലാം സ്ഥാനത്തും എത്തിയ കേരളത്തെ 2022 ൽ ‘സ്റ്റാർട്ടപ്പ് ഇന്ത്യ’ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും മികച്ച പ്രകടനം കാഴ്ചവയ്ക്കുന്ന സ്റ്റാർട്ടപ്പ് സംസ്ഥാനമായി തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നു.
കേരളത്തിന്റെ അഭിമാന സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾ
കേരളത്തിൽ നിന്നുള്ള സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾ തൊഴിലവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുക മാത്രമല്ല, അവനിത്യ ജീവിതത്തെ സ്വാദീനിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു:
ജെൻ റോബോട്ടിക്സ് – മാൻഹോളുകൾ വൃത്തിയാക്കുന്ന റോബോട്ടുകൾ നിർമിക്കുന്ന സ്റ്റാർട്ടപ്പാണ് ജെൻ റോബോട്ടിക്സ്. ഇത് മാനുവലായ തോട്ടിപ്പണി അവസാനിപ്പിക്കാൻ സഹായിക്കുന്നു.
നവാൽറ്റ് സോളാർ ബോട്ടുകൾ – ഇന്ധന ഉപയോഗം പൂജ്യമായി കുറയ്ക്കുന്ന ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ സോളാർ ഫെറി നിർമ്മിച്ചത് നവാൽറ്റ് സോളാർ ബോട്ടുകളാണ്.
സാര ബയോടെക് – ഒരു വിദ്യാർത്ഥി ആരംഭിച്ച സാര ബയോടെക്, COP28-ൽ ആൽഗ അധിഷ്ഠിത കാലാവസ്ഥാ പദ്ധതി പ്രദർശിപ്പിക്കുന്നു.
ലോകത്തിന് ഒരു മാതൃക
ലോകം തൊഴിലില്ലായ്മ, ഗ്രാമീണ ദാരിദ്ര്യം, കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനം തുടങ്ങിയ പ്രശ്നങ്ങൾ നേരിടുന്ന ഈ സമയത്ത്, എല്ലാവരെയും ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഒരു സ്റ്റാർട്ടപ്പ് സംവിധാനം എങ്ങനെ നിർമ്മിക്കാമെന്ന് കേരളം കാണിച്ചുതരുന്നു. ഇത് ഭീമൻ കമ്പനികളെയോ സമ്പന്ന നിക്ഷേപകരെയോ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതല്ല, മറിച്ച് യുവാക്കളെയും പ്രാദേശിക പ്രതിഭകളെയും സർക്കാർ പിന്തുണയെയും അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ്.
ഇപ്പോൾ, കേരളം അതിന്റെ അടുത്ത ഘട്ടത്തിലേക്ക് നീങ്ങുകയാണ് – AI, കാലാവസ്ഥാ സാങ്കേതികവിദ്യ, ഡീപ്ടെക്ക്, ക്രിയേറ്റീവ് വ്യവസായങ്ങൾ, സ്ത്രീകൾ നയിക്കുന്ന സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾ എന്നിവയിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. എല്ലാ പശ്ചാത്തലങ്ങളിൽ നിന്നുമുള്ള ആളുകളെ അവരുടെ ആശയങ്ങൾ ആരംഭിക്കാനും വളർത്താനും പുതിയ പ്രോഗ്രാമുകൾ സഹായിക്കുന്നു.
കേരളത്തിന്റെ സ്റ്റാർട്ടപ്പ് യാത്ര വെറും സംഖ്യകളെക്കുറിച്ചോ അവാർഡുകളെക്കുറിച്ചോ അല്ല. ഒരു സർക്കാർ അതിന്റെ യുവാക്കളെ പിന്തുണയ്ക്കുകയും വലുതായി വളരുന്ന ചെറിയ ആശയങ്ങളിൽ വിശ്വസിക്കുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ എന്താണ് സാധ്യമെന്ന് ലോകത്തിന് കാണിച്ചുകൊടുക്കുകയാണ്.
വിദ്യാർത്ഥികൾ മുതൽ ഗ്രാമത്തിലുള്ളവർ വരെ, ക്ലീൻ-ടെക് മുതൽ ആരോഗ്യ സംരക്ഷണം വരെ, നവീകരണം പ്രാദേശികവും നീതിയുക്തവും ആഗോളവുമാണെന്ന് കേരളം തെളിയിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇത് വികസനം മാത്രമല്ല – ഭാവിയിലേക്കുള്ള പ്രതീക്ഷ നൽകുന്നതും മാനുഷികവുമായ ഒരു മാതൃകയാണ്.