ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ സ്റ്റാർട്ടപ്പ് നിക്ഷേപകരിൽ ഒന്നായ ജപ്പാനിലെ സോഫ്റ്റ്ബാങ്ക് ഗ്രൂപ്പ്, ഈ പാദത്തിൻ്റെ അവസാനത്തോടെ ഫിൻടെക് സ്ഥാപനമായ പേടിഎമ്മിൽ നിന്ന് പൂർണമായി പുറത്തായേക്കും, സൊമാറ്റോയ്ക്കും പോളിസിബസാറിൻ്റെയും മാതൃസ്ഥാപനമായ പിബി ഫിൻടെക്കിന് ശേഷം രാജ്യത്ത് നിന്നുള്ള മൂന്നാമത്തെ പൂർണ്ണമായ എക്സിറ്റ് ആയിരിക്കുമിത്.
20-ലധികം ഇന്ത്യൻ യൂണികോണുകളെ പിന്തുണച്ചിട്ടുള്ള സോഫ്റ്റ്ബാങ്ക് ഗ്രൂപ്പ് ഓപ്പൺ മാർക്കറ്റ് ഓപ്പറേഷനുകളിലൂടെ (OMOs) പേടിഎമ്മിലെ ഓഹരികൾ പതിവായി പങ്കിടുന്നു. പേടിഎമ്മിലെ 1.4 ബില്യൺ ഡോളറിൻ്റെ നിക്ഷേപത്തിൽ സോഫ്റ്റ്ബാങ്കിന് 100-150 മില്യൺ ഡോളർ നഷ്ടമുണ്ടാകുമെന്നും പൂർണ്ണമായി പുറത്തുകടക്കുന്നതിന് സോഫ്റ്റ്ബാങ്ക് സമയപരിധി നിശ്ചയിച്ചിട്ടില്ല എന്നും അവർ കൂട്ടിച്ചേർത്തു.
SoftBank കഴിഞ്ഞ 10 മാസമായി പേടിഎം സ്റ്റോക്കുകൾ OMO-കൾ വഴിയോ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ചുകളിലെ ബ്ലോക്ക്, ബൾക്ക് ഡീലുകൾ വഴിയോ പതിവായി വിൽക്കുകയാണ്. ഇതോടെ 2023 ജൂണിലെ 9%-ൽ നിന്ന് ഈ വർഷം മാർച്ച് വരെ 1.4% ആയി കമ്പനിയുടെ ഓഹരി കുറഞ്ഞു. SoftBank-ൻ്റെ ഏറ്റവും പുതിയ വരുമാന അവതരണം അനുസരിച്ച്, മാർച്ച് പാദത്തിൻ്റെ അവസാനത്തോടെ Paytm-ൽ $100 മില്യൺ ഡോളറിൻ്റെ സാങ്കൽപ്പിക നഷ്ടം രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.
2021 നവംബറിൽ, ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഇനീഷ്യൽ പബ്ലിക് ഓഫറിംഗിൽ (ഐപിഒ) പേടിഎം പബ്ലിക് ആയപ്പോൾ, സോഫ്റ്റ്ബാങ്ക് 20 ബില്യൺ ഡോളറിൻ്റെ മൂല്യത്തിൽ 1,689 കോടി രൂപയുടെ (ഏകദേശം 1% ഓഹരി) ഓഹരികൾ വിറ്റു. മാർക്കറ്റ് റെഗുലേറ്റർ സെബിയുടെ (സെക്യൂരിറ്റീസ് ആൻഡ് എക്സ്ചേഞ്ച് ബോർഡ് ഓഫ് ഇന്ത്യ) നിയന്ത്രണങ്ങൾ അനുസരിച്ച്, ജാപ്പനീസ് നിക്ഷേപകൻ ഒരു വർഷത്തെ ലോക്ക്-ഇൻ കാലയളവിന് വിധേയനായിരുന്നതിനാൽ ആ സമയത്ത് പേടിഎം ഓഹരികളുടെ കൂടുതൽ വിൽപ്പന തടഞ്ഞിരുന്നു.
പേടിഎമ്മിൻ്റെ ലിസ്റ്റിംഗിനെത്തുടർന്ന്, കമ്പനിയുടെ ഗണ്യമായ നഷ്ടം കാരണം വിപണി കമ്പനിയുടെ മൂല്യം വീണ്ടും വിലയിരുത്തിയപ്പോൾ കമ്പനിയുടെ ഓഹരികൾ കുത്തനെ ഇടിഞ്ഞു. അതിനുശേഷം സ്റ്റോക്ക് അതിൻ്റെ ലിസ്റ്റിംഗ് വിലയായ 2,150 രൂപയിൽ എത്തിയിട്ടില്ല.
എന്നിരുന്നാലും, ഓരോ പാദത്തിലും ലാഭത്തിൽ പ്രകടമായ പുരോഗതിയുണ്ടായതോടെ, പേടിഎമ്മിൻ്റെ ഓഹരി വില 2023-ൽ ഉയരാൻ തുടങ്ങി, കഴിഞ്ഞ വർഷം ഒക്ടോബറിൽ ഒരു ഷെയറൊന്നിന് 998.30 രൂപ എന്ന 52 ആഴ്ചയിലെ ഉയർന്ന നിരക്കിലെത്തി. ഈ റാലിയിൽ ജാപ്പനീസ് നിക്ഷേപകൻ പേടിഎമ്മിലെ മൊത്തം നിക്ഷേപത്തിൽ ഫ്ലാറ്റ് അല്ലെങ്കിൽ നാമമാത്രമായ നേട്ടങ്ങൾ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നതായി കണ്ടു. 2023 ജൂലൈയിൽ, Paytm-ൽ SoftBank 2% ഓഹരികൾ ഓഫ്ലോഡ് ചെയ്തപ്പോൾ, ഓരോന്നിനും 830 രൂപയിൽ കൂടുതൽ ഓഹരി വിറ്റതിനാൽ ഇടപാടിൽ ചെറിയ ലാഭം ഉണ്ടാക്കാൻ അവർക്ക് കഴിഞ്ഞു. ഇത് വർഷങ്ങളായി Paytm ഷെയറുകളുടെ SoftBank-ൻ്റെ ബ്ലെൻഡഡ് കോസ്റ്റ് വിലയേക്കാൾ കൂടുതലായിരുന്നു.
“ റെഗുലേറ്ററി ചട്ടങ്ങൾ പാലിക്കൽ സംബന്ധിച്ച് ചില പ്രശ്നങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു, പക്ഷേ അവ എണ്ണത്തിൽ വളരെ നന്നായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. അവർ അതിവേഗം വളരുകയും അവരുടെ ഇടിവ് ക്വാർട്ടർ-ഓൺ-ക്വാർട്ടർ കുറയുകയും ചെയ്തു,” റിപ്പോർട്ട് പറയുന്നു. “
“SoftBank അങ്ങനെ ചില നേട്ടങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുമെന്നോ അല്ലെങ്കിൽ കുറഞ്ഞപക്ഷം നിക്ഷേപത്തിൽ ബ്രേക്ക് ഈവൻ നേടുമെന്നോ പ്രതീക്ഷിച്ചിരുന്നു. ഐപിഒയിൽ സോഫ്റ്റ്ബാങ്ക് വൻ ലാഭത്തിലാണ് വിറ്റത്, എന്നാൽ ലോക്ക്-ഇന്നിനുശേഷം, പേടിഎം ഓഹരികൾ ഗണ്യമായ നഷ്ടത്തിലാണ് വിൽക്കുന്നത്. എന്നാൽ പേടിഎമ്മിൻ്റെ ഷെയർ ഉയർന്നുകൊണ്ടിരുന്നെങ്കിൽ, അന്തിമ നിക്ഷേപത്തിൽ കുറച്ച് നേട്ടമുണ്ടാക്കാൻ കഴിയുമായിരുന്നു. എന്നാൽ ഇപ്പോൾ അതിന് സാധ്യതയില്ലെന്ന് തോന്നുന്നു” റിപ്പോർട്ട് കൂട്ടിച്ചേർത്തു
ഈ വർഷമാദ്യം, പേടിഎമ്മിൻ്റെ മാതൃസ്ഥാപനമായ One97 കമ്മ്യൂണിക്കേഷൻസ് ലിമിറ്റഡിൻ്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള പേടിഎം പേയ്മെൻ്റ് ബാങ്ക് ലിമിറ്റഡിന്, കെവൈസി മാനദണ്ഡങ്ങൾ പാലിക്കാത്തതിനാൽ അധിക നിക്ഷേപം സ്വീകരിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് റിസർവ് ബാങ്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യ (ആർബിഐ) വിലക്കിയിരുന്നു. . 2022 മാർച്ചിൽ പുതിയ ഉപഭോക്താക്കളെ ഉൾപ്പെടുത്തുന്നതിൽ നിന്ന് പേയ്മെൻ്റ് ബാങ്കിനെ ആർബിഐ നേരത്തെ തന്നെ അനുവദിച്ചിരുന്നില്ല.
നിയന്ത്രണങ്ങൾ മൂലം വാർഷിക പ്രവർത്തന വരുമാനത്തിൽ ഏകദേശം 500 കോടി രൂപയുടെ നഷ്ടമുണ്ടാകുമെന്ന് പേടിഎം അറിയിച്ചു. ആർബിഐ നിർദ്ദേശത്തെത്തുടർന്ന്, പേടിഎമ്മിൻ്റെ ഓഹരി വില കുത്തനെ ഇടിഞ്ഞു, വ്യാഴാഴ്ച അവസാനിച്ചപ്പോൾ, നാഷണൽ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ചിൽ അത് പകുതിയിലധികം കുറഞ്ഞ് 377.40 രൂപയായി.
ഈ വർഷം ഫെബ്രുവരിയിൽ, സോഫ്റ്റ്ബാങ്കിൻ്റെ നിക്ഷേപ വിഭാഗമായ വിഷൻ ഫണ്ടിൻ്റെ സിഎഫ്ഒ നവനീത് ഗോവിൽ ഒരു മാധ്യമ അഭിമുഖത്തിൽ പറഞ്ഞത്, “ഇന്ത്യയുടെ നിയന്ത്രണ അന്തരീക്ഷത്തിലും പേടിഎം പേയ്മെൻ്റ് ബാങ്ക് ലിമിറ്റഡിൻ്റെ ലൈസൻസിലും അനിശ്ചിതത്വം വളരുന്നതായി സോഫ്റ്റ്ബാങ്ക് കണ്ടു” എന്നാണ്. അങ്ങനെ പേടിഎം സ്റ്റോക്ക് പതിവായി വിൽക്കുകയും ചെയ്തു. “ധനസംഭരണം ആരംഭിക്കുന്നത് വിവേകമാണെന്ന് ഞങ്ങൾക്ക് തോന്നി,” ഗോവിൽ വാർത്താ ഏജൻസിയായ ബ്ലൂംബെർഗിനോട് പറഞ്ഞു.
Paytm-ൽ നിന്ന് 100-150 മില്യൺ ഡോളറിൻ്റെ നഷ്ടം സംഭവിക്കുന്നത്, അതിൻ്റെ മറ്റൊരു വലിയ ഇന്ത്യൻ നിക്ഷേപത്തെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള അനിശ്ചിതത്വമുള്ളപ്പോഴാണ് – ഹോട്ടൽ അഗ്രഗേറ്റർ ഓയോ. ഗുരുഗ്രാം ആസ്ഥാനമായുള്ള കമ്പനി, ഒരു ബില്യൺ ഡോളർ ഐപിഒയ്ക്ക് തയ്യാറായിക്കഴിഞ്ഞു, കഴിഞ്ഞയാഴ്ച അതിൻ്റെ ലിസ്റ്റിംഗ് പേപ്പറുകൾ പിൻവലിച്ചു, പകരം അവസാന മൂല്യനിർണ്ണയത്തിന് 70% കിഴിവിൽ ഒരു സ്വകാര്യ ഫിനാൻസിങ് റൗണ്ട് ലക്ഷ്യമിടുന്നതായി റിപ്പോർട്ടുണ്ട്. ഒയോയുടെ ഏറ്റവും വലിയ ഓഹരി ഉടമയാണ് സോഫ്റ്റ്ബാങ്ക്, കമ്പനിയിൽ 40 ശതമാനത്തിലധികം ഓഹരിയുണ്ട് സോഫ്റ്റ്ബാങ്കിന് .