അദാനി ഗ്രൂപ്പ് “നിയന്ത്രിത പേയ്മെൻ്റ്” മേഖലയിലേക്ക് കടക്കുമെന്ന് അടുത്തിടെ റിപ്പോർട്ടുകൾ പുറത്തുവന്നിരുന്നു. ഈ ഊഹാപോഹങ്ങൾ ലിസ്റ്റുചെയ്ത പേയ്മെൻ്റ് സ്ഥാപനമായ പേടിഎമ്മിനെ, അതിൻ്റെ സ്ഥാപകൻ വിജയ് ശേഖർ ശർമ്മ അദാനികളുമായി ഒരു സാധ്യതയുള്ള ഓഹരി വിൽപനയെക്കുറിച്ച് ചർച്ച ചെയ്യുന്നു എന്ന റിപ്പോർട്ടുകൾ വാസ്തവമല്ല എന്ന്, സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ചുകളിൽ പ്രഖ്യാപിക്കാൻ നിർബന്ധിതരാക്കി.
പേയ്മെൻ്റ് മേഖലയിലേക്ക് വൈകിയെത്തുന്നത് അദാനി മാത്രമല്ല. മുകേഷ് അംബാനിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള റിലയൻസ് ഇൻഡസ്ട്രീസ് ഇതിനകം തന്നെ ജിയോ ഫിനാൻഷ്യൽ സർവീസസുമായി 2023-ൽ വിപണിയിലേക്ക് കടന്നിട്ടുണ്ട്. അവരുടെ വിശാലമായ വിഭവങ്ങൾ, വിപുലമായ ബിസിനസ്സ് നെറ്റ്വർക്കുകൾ, ഇന്ത്യൻ ഉപഭോക്താവിനെക്കുറിച്ചുള്ള ആഴത്തിലുള്ള ധാരണ എന്നിവയാൽ, ഈ കമ്പനികൾക്ക് നൂതനമായ സാമ്പത്തിക ഉൽപ്പന്നങ്ങളും സേവനങ്ങളും അവതരിപ്പിക്കാനുള്ള കഴിവുണ്ട്. അവരുടെ പ്രവേശനം മത്സരം തീവ്രമാക്കുകയും നിലവിലുള്ളവരെ അവരുടെ ഓഫറുകൾ മെച്ചപ്പെടുത്താനും ഉപഭോക്തൃ സേവനം മെച്ചപ്പെടുത്താനും പ്രേരിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യും.
എന്നിരുന്നാലും, ഈ രംഗത്ത് അദാനിയുടെയും അംബാനിയുടെയും വിജയം ഉറപ്പില്ല. അവരും റെഗുലേറ്ററി വെല്ലുവിളികൾ നാവിഗേറ്റ് ചെയ്യണം, പുതിയ സാമ്പത്തിക ഇടപാടുകാരോട് ജാഗ്രത പുലർത്തുന്ന ഉപഭോക്താക്കളുമായി വിശ്വാസം സ്ഥാപിക്കുകയും Google Pay, PhonePe, Paytm എന്നിവ പോലുള്ള സ്ഥാപിത കമ്പനികൾ ഇതിനകം ആധിപത്യം പുലർത്തുന്ന ഒരു വിപണിയിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തരാകുകയും വേണം. അവരുടെ ആത്യന്തികമായ ആഘാതം, അവർ ഈ സേവനങ്ങളെ അവരുടെ വിശാലമായ ബിസിനസ്സ് ആവാസവ്യവസ്ഥകളിലേക്ക് എത്ര തടസ്സമില്ലാതെ സമന്വയിപ്പിക്കുകയും ഉപഭോക്താക്കൾക്ക് മികച്ച മൂല്യം നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു എന്നതിനെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കും.
കൂടാതെ, ഡിജിറ്റൽ പേയ്മെൻ്റുകൾ ഇന്ത്യയിലെ പുതിയ സമൂഹത്തിൽ ഒഴിച്ചുകൂടാനാവാത്ത ഘടകമായി ഉടായിരുന്നെങ്കിലും, കാര്യമായ ഉപഭോക്തൃ ഏറ്റെടുക്കൽ ചെലവുകൾ, കുറഞ്ഞ മാർജിനുകൾ, മൊത്തത്തിലുള്ള ലാഭക്ഷമത എന്നിവയാൽ ഇത് നഷ്ടമുള്ള ബിസിനസ്സായി തുടരുന്നു. ഇന്ത്യയിൽ, ഈ സേവനങ്ങൾക്കായി ഉപഭോക്താക്കളിൽ നിന്ന് നിരക്ക് ഈടാക്കുന്നത്തിന് നിരോധനമുണ്ട്, സാധ്യതയുള്ള വരുമാന സ്ട്രീമുകൾ കൂടുതൽ കംപ്രസ്സുചെയ്യുന്നു. അതിനാൽ ഡിജിറ്റൽ പേയ്മെൻ്റ് സ്പെയ്സിലെ B2B കമ്പനികൾ അവരുടെ B2C എതിരാളികളേക്കാൾ കൂടുതൽ ലാഭകരമാണ്, വരുമാനം ഉണ്ടാക്കുന്നതിനായി അളക്കാവുന്ന ബിസിനസ്സ് മോഡലുകളും സ്ഥാപന പങ്കാളിത്തവും പ്രയോജനപ്പെടുത്തുന്നു.
ഉപഭോഗം, ഉള്ളടക്കം, മൂലധനം, വ്യക്തത
അദാനിയും റിലയൻസും ഉപഭോക്താക്കളുടെ ചെലവ് ശീലങ്ങളുമായി നേരിട്ട് ഇടപഴകുന്ന വിപുലമായ ബിസിനസ്സുകൾ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നു. പരമ്പരാഗതവും നവയുഗവുമായ മേഖലകളിലെ അവരുടെ തന്ത്രപരമായ സ്ഥാനനിർണ്ണയം, ഇന്ത്യയുടെ വളർന്നുവരുന്ന എംബഡഡ് ഫിനാൻസ് ലാൻഡ്സ്കേപ്പിലെ പ്രധാന കമ്പനികളായി മാറാൻ അവരെ സഹായിക്കുന്നു, ഇത് രാജ്യത്തിൻ്റെ സാമ്പത്തിക സേവന മേഖലയെ പുനർനിർമ്മിക്കുന്ന ഒരു ഡ്യുപ്പോളി സ്ഥാപിക്കാൻ ഇവർക്ക് കഴിവുണ്ട്.
റിലയൻസ് റീട്ടെയിൽ—റിലയൻസ് ഇൻഡസ്ട്രീസിൻ്റെ റീട്ടെയിൽ ഉപസ്ഥാപനം—രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും വലിയ ശൃംഖലകളിലൊന്നായ, പലചരക്ക് സാധനങ്ങൾ, ഇലക്ട്രോണിക്സ്, ഫാഷൻ എന്നിവയിൽ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു. നേരെമറിച്ച്, അദാനി ഗ്രൂപ്പ് വലിയതോതിൽ B2B-കേന്ദ്രീകൃതമാണെങ്കിലും, ഗ്രൂപ്പിൻ്റെ എയർപോർട്ടുകളിലൂടെയും CNG പമ്പുകളിലൂടെയും ഉപഭോക്താകാലുമായി നേരിട്ട് ഇടപഴകുന്നുണ്ട്, അതുപോലെ ഇന്ത്യൻ കലവറകളിലെ പ്രധാനമായ അദാനി വിൽമറിൻ്റെ അതിവേഗം ചലിക്കുന്ന കൺസ്യൂമർ ഗുഡ്സ് സംയുക്ത സംരംഭവുമുണ്ട്.
ഇന്ത്യയുടെ ടെലികമ്മ്യൂണിക്കേഷൻ മേഖലയിൽ വിപ്ലവം സൃഷ്ടിച്ച റിലയൻസ് ജിയോ, രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും വലിയ സബ്സ്ക്രൈബർ അടിത്തറയുള്ള റിലയൻസ് സ്റ്റേബിളിന്റെ ഭാഗമാണ്, അതേസമയം ജിയോ ഫിനാൻഷ്യൽ സർവീസസ് അടുത്തിടെ അതിൻ്റെ ഏറ്റവും പുതിയ ഓഫറായ ‘ജിയോഫിനാൻസ്’ ആപ്പ് പുറത്തിറക്കി. നിലവിൽ ബീറ്റാ ഘട്ടത്തിലുള്ള ആപ്പ്, ഫിനാൻഷ്യൽ ടെക്നോളജിയുമായി പരിചയമുള്ള എല്ലാ തലങ്ങളിലുമുള്ള ഉപയോക്താക്കൾക്ക് അവരുടെ വിരൽത്തുമ്പിൽ സൗകര്യപ്രദമായ പണ മാനേജ്മെൻ്റ് പരിഹാരങ്ങൾ നൽകുന്നു.
ജിയോഫിനാൻസ് ആപ്പിൻ്റെ പ്രധാന സവിശേഷതകളിൽ ഡിജിറ്റൽ ബാങ്കിംഗ്, യുപിഐ ഇടപാടുകൾ, ബിൽ സെറ്റിൽമെൻ്റുകൾ, ഇൻഷുറൻസ് അഡൈ്വസറി, അക്കൗണ്ടുകളുടെയും സേവിംഗുകളുടെയും ഏകീകൃത കാഴ്ച എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. തൽക്ഷണ ഡിജിറ്റൽ അക്കൗണ്ട് തുറക്കലും ബാങ്ക് മാനേജ്മെൻ്റും, ഉപയോക്തൃ അനുഭവവും സൗകര്യവും വർധിപ്പിക്കുന്നതും ആപ്പ് വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. ഉപയോക്താക്കളുടെ വൈവിധ്യമാർന്ന സാമ്പത്തിക ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റുന്നതിനായി മ്യൂച്വൽ ഫണ്ട് വായ്പകളിൽ തുടങ്ങി ലോൺ സൊല്യൂഷനുകളുടെ വിപുലീകരണം വരെ ഭാവി പദ്ധതികളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
ജിയോ ഫിനാൻഷ്യൽ സർവീസസ് ലക്ഷ്യമിടുന്നത് സാമ്പത്തിക സേവനങ്ങളുടെ മുഴുവൻ സ്പെക്ട്രവും ഒരൊറ്റ പ്ലാറ്റ്ഫോമിൽ ലളിതമാക്കുകയും എല്ലാ ജനസംഖ്യാശാസ്ത്രങ്ങളിലുമുള്ള ഉപയോക്താക്കൾക്ക് സേവനം നൽകുകയും ചെയ്യുന്നു. ചുരുക്കത്തിൽ, ജിയോ ഫിനാൻഷ്യൽ സർവീസസ് എല്ലാ ഇന്ത്യക്കാരുടെയും സാമ്പത്തിക ആവശ്യങ്ങൾക്കുള്ള പ്ലാറ്റ്ഫോമായി മാറാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. ജിയോയുടെ ടെലിഫോണി സേവനങ്ങളും ഇന്ത്യൻ ഉപഭോക്താക്കളെക്കുറിച്ചുള്ള ശക്തമായ ഡാറ്റ ഉൾക്കാഴ്ചകളും പ്രയോജനപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ട്, വ്യക്തിഗത മുൻഗണനകൾക്കും ആവശ്യകതകൾക്കും അനുയോജ്യമായ ഇഷ്ടാനുസൃതവും വ്യക്തിഗതമാക്കിയതുമായ സാമ്പത്തിക പരിഹാരങ്ങൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നതിൽ കമ്പനി മികച്ച സ്ഥാനത്താണ്.
വൈദ്യുതിയും ഗ്യാസ് വിതരണവും ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഊർജത്തിലും യൂട്ടിലിറ്റികളിലും അദാനിയുടെ സാനിധ്യം ഉപഭോക്തൃ ഇടപെടലിന് കൂടുതൽ അവസരങ്ങൾ നൽകുന്നു. സാമ്പത്തിക സേവനങ്ങളെ യൂട്ടിലിറ്റി ബിൽ പേയ്മെൻ്റുകളുമായി സംയോജിപ്പിക്കുന്നതോ ഊർജ്ജ-കാര്യക്ഷമമായ ധനകാര്യ ഓപ്ഷനുകൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നതോ ഉപഭോക്തൃ ബന്ധങ്ങളെ കൂടുതൽ ആഴത്തിലാക്കുന്നു.
അദാനി ഹൗസിംഗ്, അദാനി ഫിനാൻസ് എന്നിവയിലെ ഓഹരികൾ ബെയിൻ ക്യാപിറ്റൽ വാങ്ങിയതോടെ അദാനി ഗ്രൂപ്പ് കഴിഞ്ഞ വർഷം എൻബിഎഫ്സിയിൽ നിന്ന് പുറത്തുകടന്നു. സാമ്പത്തിക സേവനങ്ങൾ ഏറ്റെടുക്കുന്നതിലും ഗ്രൂപ്പ് ഇതുവരെ വിജയിച്ചിട്ടില്ല. എന്നിരുന്നാലും, അതിവേഗം വളരുന്ന ഇ-കൊമേഴ്സ്, പേയ്മെൻ്റ് വിഭാഗങ്ങളിലേക്ക് വൈവിധ്യവത്കരിക്കാൻ അദാനി ഗ്രൂപ്പിന് താൽപ്പര്യമുണ്ട്.
ഈ നീക്കം ഗണ്യമായ വളർച്ചാ സാധ്യതയുള്ള മേഖലകളിൽ തങ്ങളുടെ സാന്നിധ്യം വിപുലീകരിക്കാനുള്ള സംഘത്തിൻ്റെ താല്പര്യവുമായി ഒത്തുപോവുന്നു. പവർ ഡിസ്ട്രിബ്യൂഷൻ ബിസിനസ്സിലൂടെയും എഫ്എംസിജി ബിസിനസ്സിലൂടെയും നേരിട്ട് വീടുകളിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നതിലൂടെ, ഈ ഡിജിറ്റൽ ഇൻ്റർസെക്ഷൻ ഉപയോഗിച്ച് അതിന് കമ്പനിക്ക് ബിസിനസ് ക്യാൻവാസ് വിശാലമാക്കാൻ കഴിയും.
അടുത്തിടെ, ഐസിഐസിഐ ബാങ്ക് പോലുള്ള സ്ഥാപിത കമ്പനികളുമായി സഹ-ബ്രാൻഡഡ് ക്രെഡിറ്റ് കാർഡുകൾ അദാനി പുറത്തിറക്കി. ഈ പങ്കാളിത്തങ്ങൾ സ്ഥാപിത പേയ്മെൻ്റ് നെറ്റ്വർക്കുകളിലേക്ക് ആക്സസ് നൽകുകയും അദാനിയുടെ സാമ്പത്തിക ഓഫറുകളുടെ വിശ്വാസ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. 2022-ൽ സമാരംഭിച്ച അദാനി വൺ എന്ന സൂപ്പർ ആപ്പിലൂടെ ഡിജിറ്റൽ സേവനങ്ങൾ ഏകീകരിക്കാനാണ് അദാനി ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. ഈ സംയോജനം മറ്റ് ഡിജിറ്റൽ ഓഫറുകൾക്കൊപ്പം പേയ്മെൻ്റ് സേവനങ്ങളിലേക്കും തടസ്സമില്ലാത്ത ആക്സസ് പ്രാപ്തമാക്കുകയും ഉപയോക്തൃ അനുഭവവും ഡ്രൈവിംഗ് ഇടപഴകലും വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
ഫ്ലെമിംഗോ ട്രാവൽ റീട്ടെയിൽ, ക്ലിയർട്രിപ്പ് എന്നിവയുൾപ്പെടെ ട്രാവൽ റീട്ടെയിൽ മേഖലയിൽ അദാനിയുടെ ഏറ്റെടുക്കലുകൾ, യാത്രാ സേവനങ്ങളെ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. ഗ്രൂപ്പിൻ്റെ ഓൺലൈൻ ട്രാവൽ അഗ്രഗേറ്റർ എന്ന നിലയിൽ ക്ലിയർട്രിപ്പിൻ്റെ സംയോജനം അദാനിയുടെ ഡിജിറ്റൽ ഇക്കോസിസ്റ്റത്തിൻ്റെ മൂല്യനിർണ്ണയം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു, സമഗ്രമായ യാത്രാ ബുക്കിംഗ് സേവനങ്ങളിലൂടെ ഉപയോക്താക്കളെ ആകർഷിക്കുന്നു. അടുത്തിടെ പുറത്തിറക്കിയ കോ-ബ്രാൻഡഡ് കാർഡുകളും യാത്രാ കേന്ദ്രീകൃതമാണ്, ഈ സാന്നിധ്യം പ്രയോജനപ്പെടുത്താനും രാജ്യത്തുടനീളമുള്ള വിവിധ അദാനിയുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള വിമാനത്താവളങ്ങൾ പ്രയോജനപ്പെടുത്താനും ഇതിലൂടെ ശ്രമിക്കുന്നുണ്ട്.
ഇതിനപ്പുറം, ഹരിത ഹൈഡ്രജൻ, ഊർജം, ഡാറ്റാ സെൻ്ററുകൾ എന്നിവയിലേക്കുള്ള അദാനിയുടെ സംരംഭങ്ങൾ, അംബാനിയുടെ വൈവിധ്യമാർന്ന താൽപ്പര്യങ്ങൾക്കൊപ്പം, ഉപഭോക്തൃ ഇടപഴകലിന് കൂടുതൽ ടച്ച് പോയിൻ്റുകൾ നൽകുന്നു.
ഈ വലിയ കമ്പനികൾ, അവരുടെ വ്യക്തിഗത മത്സര സ്ട്രീക്കുകൾ, ഈ സ്ഥലത്തെ സമാന്തര പ്രയത്നങ്ങൾ എന്നിവയിലേക്ക് നോക്കുമ്പോൾ, ഉപഭോക്താക്കൾക്ക് അവരുടെ സാമ്പത്തികം കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിനുള്ള അഭൂതപൂർവമായ സൗകര്യവും തിരഞ്ഞെടുപ്പും വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്ന സാമ്പത്തിക സേവന മേഖലയെ പുനർനിർമ്മിക്കുന്നതിനുള്ള കഴിവുണ്ട്.
കൂടാതെ, ഈ കൂട്ടായ്മകളുടെ ആഴത്തിലുള്ള പോക്കറ്റുകൾ മികച്ച പ്രതിഭകളെ ആകർഷിക്കുന്നതിനും അടിസ്ഥാനപരമായി നൂതനമായ ബിസിനസ്സുകൾ കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിന് ലാഭകരമായ പ്രോത്സാഹനങ്ങൾ നൽകുന്നതിനും അവരെ പ്രാപ്തരാക്കുന്നു.
റിലയൻസ് അവരുടെ റീട്ടെയിൽ സംരംഭങ്ങളിൽ ചെയ്തതുപോലെ, ലോകമെമ്പാടുമുള്ള വൈദഗ്ധ്യവും അറിവും കൊണ്ടുവരുന്നതിന് ബ്ലാക്ക് റോക്കുമായുള്ള ജിയോയുടെ സഹകരണത്തിന് സമാനമായ ആഗോള പങ്കാളിത്തം അവർക്ക് പ്രയോജനപ്പെടുത്താനാകും. ഈ ഉയർന്ന മത്സരം ആത്യന്തികമായി മെച്ചപ്പെട്ട സേവനങ്ങളിലൂടെയും കുറഞ്ഞ ചെലവുകളിലൂടെയും ഉപഭോക്താക്കൾക്ക് പ്രയോജനം ചെയ്യുമെങ്കിലും, ഇത് വിപണി ഏകാഗ്രതയെയും ന്യായത്തെയും സംബന്ധിച്ച് എതിരാളികൾക്കും റെഗുലേറ്റർമാർക്കും ഇടയിൽ ആശങ്കകൾ ഉയർത്തുന്നുണ്ട്.
രാജ്യത്തെ നിലവിലെ സ്ഥിതി
വിശാലമായ ജനസംഖ്യയും വികസിക്കുന്ന സാമ്പത്തിക അടിത്തറയും പ്രതിശീർഷ വരുമാനവും ഉള്ള ഇന്ത്യയുടെ വളർന്നുവരുന്ന വിപണി, വളർച്ചയും വികാസവും ആഗ്രഹിക്കുന്ന ആഗോള കമ്പനികൾക്ക് അപ്രതിരോധ്യമായ അവസരമാണ് നൽകുന്നത്. ലോകജനസംഖ്യയുടെ ഏകദേശം ആറിലൊന്ന് വരുന്ന ഇന്ത്യ, വിവിധ മേഖലകളിൽ ചരക്കുകൾക്കും സേവനങ്ങൾക്കുമായി ഒരു വലിയ ഉപഭോക്തൃ അടിത്തറ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു.
ഈ ലാൻഡ്സ്കേപ്പിൽ, അംബാനിയുടെ റിലയൻസും അദാനിയുടെ കൂട്ടായ്മയും ഏറ്റവും വലിയ പോക്കറ്റുകളും ഏറ്റവും അഭിലഷണീയമായ കാഴ്ചപ്പാടുകളും ഏറ്റവും വലിയ ഉപഭോക്തൃ അടിത്തറയിലേക്കുള്ള പ്രവേശനവും ഉള്ള സാധ്യതയുള്ള ബിസിനസ് പങ്കാളിത്ത ഗേറ്റ്കീപ്പർമാരായി വേറിട്ടുനിൽക്കുന്നു. ചില്ലറവ്യാപാരം മുതൽ ടെലികമ്മ്യൂണിക്കേഷൻ, ഊർജം വരെയുള്ള ഒന്നിലധികം വ്യവസായങ്ങളിലുടനീളമുള്ള അവരുടെ ശക്തമായ സാന്നിധ്യം, ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക പാത രൂപപ്പെടുത്തുന്ന പ്രധാന കമ്പനികളായി അവരെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു.
ആഗോള സാമ്പത്തിക ശക്തിയായി മാറുന്നതിനുള്ള യാത്ര തുടരുമ്പോൾ, അംബാനിയുടെയും അദാനിയുടെയും സ്വാധീനവും വ്യാപനവും ഇനിയും വളരുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. അവരുടെ വിപുലമായ വിഭവങ്ങൾ, അവരുടെ തന്ത്രപരമായ കാഴ്ചപ്പാട്, മികച്ച പ്രോജക്ട് മാനേജ്മെൻ്റ്, എക്സിക്യൂഷൻ കഴിവുകൾ, ഇന്ത്യൻ വിപണിയെക്കുറിച്ചുള്ള ആഴത്തിലുള്ള ധാരണ എന്നിവ അവരെ ആഭ്യന്തര, അന്തർദേശീയ കമ്പനികൾക്ക് ഒരുപോലെ ശക്തമായ എതിരാളികളാക്കുന്നു.
ഇന്ത്യയുടെ പേയ്മെൻ്റ് മേഖലയിലെ അമേരിക്കൻ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള സ്ഥാപനങ്ങളുടെ ആധിപത്യത്തെ വെല്ലുവിളിക്കാൻ മാത്രമല്ല, തടസ്സപ്പെടുത്താനും അദാനിക്കും അംബാനിക്കും സാമ്പത്തിക ശക്തിയുണ്ട്. ആഗോള ബിസിനസ് പ്രാപ്തമാക്കുന്നതിന് പേയ്മെൻ്റ് ബിസിനസും B2B സേവനങ്ങളും പ്രയോജനപ്പെടുത്താൻ അവരുടെ വിപുലമായ വിഭവങ്ങൾ അവരെ പ്രാപ്തരാക്കുന്നു. സാമ്പത്തിക സേവനങ്ങളിലെ വിജയം പണം കൊണ്ട് മാത്രം വാങ്ങുന്നതല്ലെങ്കിലും, അവരുടെ ഗണ്യമായ സാമ്പത്തിക പിന്തുണയും അവരുടെ നയ സ്വാധീനവും ചേർന്ന് മികച്ച പ്രതിഭകളെയും വൈദഗ്ധ്യത്തെയും ആകർഷിക്കാൻ കഴിയും, ഇത് അവരുടെ വിജയസാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കും.
വാൾമാർട്ടിൻ്റെ ഫോൺപേയും ഗൂഗിൾ പേയും നിലവിൽ ഇന്ത്യയുടെ മൊബൈൽ പേയ്മെൻ്റ് വിപണിയിൽ ഭരിക്കുന്നു, പ്രതിമാസം 12 ബില്യണിലധികം ഇടപാടുകൾ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്ന യുപിഐ നെറ്റ്വർക്കിലെ എല്ലാ ഇടപാടുകളുടെയും 86% സംയുക്തമായി പ്രോസസ്സ് ചെയ്യുന്നു. ഗൂഗിളിൻ്റെയും വാൾമാർട്ടിൻ്റെയും വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന വിപണി വിഹിതത്തെക്കുറിച്ച് എതിരാളികളിൽ നിന്നും സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങളിൽ നിന്നും ആശങ്കകൾ ഉണ്ടെങ്കിലും, റെഗുലേറ്റർമാർ ഇതുവരെ ഇടപെട്ടിട്ടില്ല.
പേയ്മെൻ്റ് സ്പെയ്സിലേക്കുള്ള അദാനിയുടെയും അംബാനിയുടെയും പ്രവേശനം ഈ ഡ്യുപ്പോളിക്ക് ശക്തമായ വെല്ലുവിളി ഉയർത്തുന്നു, ഒരുപക്ഷേ ഒരു പുതിയ ഡ്യുപ്പോളി സൃഷ്ടിക്കാൻ പോലും ഇവർക്ക് കഴിയും. അവരുടെ സാമ്പത്തിക വൈദഗ്ധ്യവും സാധ്യതയുള്ള നയ സ്വാധീനവും ഉപയോഗിച്ച്, അവർക്ക് മത്സരിക്കാൻ മാത്രമല്ല, നവീകരിക്കാനും കഴിയും, ഇത് ഇന്ത്യയുടെ മൊബൈൽ പേയ്മെൻ്റ് വിപണിയുടെ ലാൻഡ്സ്കേപ്പിനെ പുനർനിർമ്മിക്കാൻ സാധ്യതയുള്ളതാണ്.
21-ാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ബാങ്ക് പുനർരൂപകൽപ്പന ചെയ്യുന്നു
അദാനി ഗ്രൂപ്പ് ഇതിനകം തന്നെ തങ്ങളുടെ സൂപ്പർ ആപ്പ് പുറത്തിറക്കിയെങ്കിലും റിലയൻസ് ഇതുവരെ അങ്ങനെ ചെയ്തിട്ടില്ല. യാദൃശ്ചികമായി റിലയൻസ് വൺ എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന അതിൻ്റെ ലോയൽറ്റി പ്രോഗ്രാം, കമ്പനിയുടെ വിവിധ ഉപഭോക്തൃ പ്ലാറ്റ്ഫോമുകളിലുടനീളം ഇതിനകം സംയോജിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു, ഇത് റിലയൻസിൻ്റെ സൂപ്പർ ആപ്പ് ഓഫർ വിദൂരമല്ലെന്ന ഊഹാപോഹങ്ങൾ പരത്തുന്നുണ്ട്.
എല്ലാ ഇന്ത്യക്കാർക്കും അല്ലെങ്കിൽ മിക്ക ഇന്ത്യക്കാർക്കുമായി വിജയകരമായ ഒരു സൂപ്പർ ആപ്പ് നിർമ്മിക്കുന്നത് അഭൂതപൂർവമായ നേട്ടമാണ്. ഇന്ത്യൻ വിപണിയുടെ വൈവിധ്യവും വളരെ വിഘടിതവുമായ സ്വഭാവം സങ്കീർണ്ണതയുടെ ഒരു ആശയക്കുഴപ്പം സൃഷ്ടിക്കുന്നു, അതിന് പകരം ഒരു ഉൾച്ചേർത്ത സാമ്പത്തിക ആവാസവ്യവസ്ഥ നിർമ്മിക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നതാണ് ബുദ്ധിപരം.
നിലവിലുള്ള പ്ലാറ്റ്ഫോമുകളിലേക്ക് സാമ്പത്തിക സേവനങ്ങളെ സമന്വയിപ്പിക്കുന്നതിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നതിലൂടെ, കമ്പനികൾക്ക് അവരുടെ നിലവിലുള്ള ഉപഭോക്തൃ വിശ്വാസവും സാങ്കേതിക കഴിവുകളും പൂർണ്ണമായി സംയോജിപ്പിച്ച ഒരു സൂപ്പർ ആപ്പ് സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള വലിയ വെല്ലുവിളിയില്ലാതെ പ്രയോജനപ്പെടുത്താനാകും. ഈ സമീപനത്തിന് കാര്യമായ ഡിജിറ്റൽ ഇടപഴകലും സാമ്പത്തിക ഉൾച്ചേർക്കലും കൈവരിക്കുന്നതിന് കൂടുതൽ പ്രായോഗിക പാത പ്രദാനം ചെയ്യും.
ഒരു നൂറ്റാണ്ടിലേറെ മുമ്പ്, നിക്ഷേപങ്ങളും വായ്പകളും മുതൽ നിക്ഷേപങ്ങളും ഇൻഷുറൻസും വരെയുള്ള സമഗ്രമായ സേവനങ്ങൾ പ്രദാനം ചെയ്യുന്ന, എല്ലാ സാമ്പത്തിക ആവശ്യങ്ങൾക്കുമുള്ള ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ഏകജാലക കേന്ദ്രങ്ങളായിരുന്നു ബാങ്കുകൾ. എന്നിരുന്നാലും, സാങ്കേതിക മുന്നേറ്റങ്ങളും വിതരണ ചാനലുകളിലെ മാറ്റങ്ങളും ഈ സേവനങ്ങളെ വിഘടിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു, ഇത് പ്രത്യേക സാമ്പത്തിക സ്ഥാപനങ്ങളുടെ ഉയർച്ചയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു. ഇന്ന്, ഡിജിറ്റൽ ഫിനാൻസ് ഒരു ഉപഭോഗ-പ്രേരിത സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയിൽ ഉൾച്ചേർത്ത ധനകാര്യത്തിലൂടെ ബാങ്കിംഗിൻ്റെ ഒരു പുതിയ യുഗം കൊണ്ടുവരാൻ ഒരുങ്ങുകയാണ്.
ഉപഭോക്താക്കൾ ഇതിനകം സജീവമായിരിക്കുന്ന പ്ലാറ്റ്ഫോമുകളിലേക്ക് സാമ്പത്തിക സേവനങ്ങളെ നേരിട്ട് സംയോജിപ്പിക്കുന്നതിലൂടെ-അത് ഷോപ്പിംഗ്, സോഷ്യലൈസ് ചെയ്യൽ അല്ലെങ്കിൽ വിവിധ ഓൺലൈൻ സേവനങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുക-എംബെഡഡ് ഫിനാൻസ് തടസ്സമില്ലാത്തതും സന്ദർഭോചിതവും ഉയർന്ന വ്യക്തിഗതമാക്കിയതുമായ സാമ്പത്തിക അനുഭവം പ്രദാനം ചെയ്യുന്നു. ഈ സമീപനം ഉപഭോക്താക്കളുടെ സാമ്പത്തിക ആവശ്യങ്ങൾ കൂടുതൽ അവബോധപൂർവ്വം നിറവേറ്റുക മാത്രമല്ല, ഡിജിറ്റൽ ആവാസവ്യവസ്ഥകളുടെ വിശാലമായ ഡാറ്റയും വ്യാപ്തിയും മുതലെടുക്കുകയും ചെയ്യുന്നു, ഇത് പരമ്പരാഗത ഒറ്റപ്പെട്ട ധനകാര്യ സ്ഥാപനങ്ങളേക്കാൾ ഈ സംയോജിത ഡിജിറ്റൽ പരിഹാരങ്ങളിലാണ് ബാങ്കിംഗിൻ്റെ ഭാവി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് എന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു.
21-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, സാർവത്രിക ബാങ്കിംഗ് ലൈസൻസിൻ്റെ ആകർഷണം, പരമ്പരാഗതമായി ഒരു കുടക്കീഴിൽ വിശാലമായ സാമ്പത്തിക സേവനങ്ങൾ നൽകാൻ സ്ഥാപനങ്ങളെ അനുവദിക്കുന്നു. പകരം, കോർപ്പറേറ്റ് സ്ഥാപനങ്ങൾ ഡിജിറ്റൽ ആവാസവ്യവസ്ഥ, ഡാറ്റ, ഉപഭോക്തൃ പെരുമാറ്റം എന്നിവയുടെ നിയന്ത്രണം ബാങ്കിംഗ് പോലുള്ള സേവനങ്ങളുടെ പുതിയ അതിർത്തിയായി കണ്ടേക്കാം. പരമ്പരാഗത ബാങ്കിംഗ് ഘടനകളേക്കാൾ കൂടുതൽ കാര്യക്ഷമമായും കൂടുതൽ പ്രാപ്യതയോടെയും സാമ്പത്തിക സേവനങ്ങൾ നൽകാൻ ഡിജിറ്റൽ പ്ലാറ്റ്ഫോമുകൾക്ക് കഴിയുമെന്ന ധാരണയാണ് ഈ മാറ്റത്തിന് കാരണം.
ഒരു ഡിജിറ്റൽ പൈപ്പ്ലൈൻ നിയന്ത്രിക്കുന്നത് കോർപ്പറേഷനുകളെ അവരുടെ നിലവിലുള്ള ഉപഭോക്തൃ അടിത്തറയും വലിയ അളവിലുള്ള ഡാറ്റയും ഉപഭോക്തൃ ആവശ്യങ്ങൾക്കനുസരിച്ച് സാമ്പത്തിക ഓഫറുകൾ ക്രമീകരിക്കുന്നതിന് പ്രാപ്തമാക്കുന്നു. സങ്കീർണ്ണമായ ഡാറ്റ അനലിറ്റിക്സ് ഉപയോഗിച്ച്, കമ്പനികൾക്ക് ഉപഭോക്തൃ പെരുമാറ്റം തത്സമയം മനസ്സിലാക്കാനും സാമ്പത്തിക ആവശ്യങ്ങൾ പ്രവചിക്കാനും വ്യക്തിഗത ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്യാനും കഴിയും. ഈ കഴിവ് ഉപഭോക്തൃ അനുഭവം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ഉപഭോക്തൃ നിലനിർത്തലിൻ്റെയും വിശ്വസ്തതയുടെയും സാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു, ഇത് സാമ്പത്തിക സേവനങ്ങളിലെ ദീർഘകാല വിജയത്തിന് നിർണായകമാണ്.
കോർപ്പറേറ്റ് സ്ഥാപനങ്ങളെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം, ഈ ഡിജിറ്റൽ-ആദ്യ സമീപനം ഒരു തന്ത്രപരമായ നേട്ടത്തെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. സാമ്പത്തിക സേവനങ്ങൾ അവരുടെ വിശാലമായ ആവാസവ്യവസ്ഥയിൽ ഉൾപ്പെടുത്തുന്നതിലൂടെ, കമ്പനികൾക്ക് അവരുടെ നിലവിലുള്ള ഉപഭോക്തൃ ടച്ച് പോയിൻ്റുകളിലേക്ക് വായ്പ, മ്യൂച്വൽ ഫണ്ടുകൾ, ഇൻഷുറൻസ് എന്നിവ സമന്വയിപ്പിക്കുന്ന തടസ്സമില്ലാത്ത അനുഭവങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കാൻ കഴിയും. ഉദാഹരണത്തിന്, ഒരു ഇ-കൊമേഴ്സ് ഭീമന് വിൽപ്പന സമയത്ത് ഫിനാൻസിംഗ് ഓപ്ഷനുകൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്യാൻ കഴിയും, അല്ലെങ്കിൽ ഒരു ടെലികോം കമ്പനിക്ക് അവരുടെ മൊബൈൽ പ്ലാറ്റ്ഫോമുകളിലൂടെ മൈക്രോ-ലോണുകളും ഇൻഷുറൻസ് ഉൽപ്പന്നങ്ങളും നൽകാൻ കഴിയും. ഈ എംബഡഡ് ഫിനാൻസ് സൊല്യൂഷനുകൾ ഉപഭോക്താക്കൾക്കുള്ള സംഘർഷം കുറയ്ക്കുകയും ഒരു പരമ്പരാഗത ബാങ്ക് സ്ഥാപിക്കുന്നതുമായി താരതമ്യം ചെയ്യുമ്പോൾ അധിക അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ നൽകുകയും ചെയ്യും.
കൂടാതെ, പങ്കാളിത്തത്തിലൂടെയും നൂതന സാമ്പത്തിക സാങ്കേതിക വിദ്യകളിലൂടെയും (ഫിൻടെക്) സാമ്പത്തിക സേവന മേഖലയിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്ന ബാങ്കിംഗ് ഇതര സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് നിയന്ത്രണ അന്തരീക്ഷം കൂടുതൽ അനുയോജ്യമാണ്. കോർപ്പറേറ്റ് സ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് വായ്പാ സേവനങ്ങൾ, മ്യൂച്വൽ ഫണ്ടുകൾ, ഇൻഷുറൻസ് ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ എന്നിവ മൂന്നാം കക്ഷി ബന്ധങ്ങളിലൂടെ വാഗ്ദാനം ചെയ്യാനാകും, ഈ വിഭാഗങ്ങളിൽ ഗണ്യമായ വിപണി വിഹിതം പിടിച്ചെടുക്കുമ്പോൾ തന്നെ ഒരു സാർവത്രിക ബാങ്കിംഗ് ലൈസൻസിൻ്റെ ആവശ്യകത ഒഴിവാക്കുന്നു.
കൂടാതെ, കർശനമായ നിയന്ത്രണ മേൽനോട്ടവും മൂലധന ആവശ്യകതകളുമുള്ള ഒരു സാർവത്രിക ബാങ്കിംഗ് ലൈസൻസ് നേടുന്നതിനേക്കാൾ പ്രത്യേക സാമ്പത്തിക സേവനങ്ങൾക്കായി പ്രത്യേക ലൈസൻസുകൾ നേടുന്നത് കൂടുതൽ പ്രായോഗികവും എളുപ്പവുമാണ്.
ഉദാഹരണത്തിന്, ജിയോയും അദാനിയും പോലുള്ള കമ്പനികൾക്ക് സമഗ്രമായ സാമ്പത്തിക ആവാസവ്യവസ്ഥകൾ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിന് അവരുടെ വിപുലമായ ഡിജിറ്റൽ, ഫിസിക്കൽ ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചർ പ്രയോജനപ്പെടുത്താനാകും. ജിയോയ്ക്ക് അതിൻ്റെ വമ്പിച്ച ടെലികമ്മ്യൂണിക്കേഷൻ ശൃംഖലയ്ക്ക് മൊബൈൽ ബാങ്കിംഗ്, പേയ്മെൻ്റുകൾ, സാമ്പത്തിക ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ എന്നിവ നേരിട്ട് അതിൻ്റെ സേവന ഓഫറുകളിലേക്ക് സമന്വയിപ്പിക്കാൻ കഴിയും, ഇത് ഉപയോക്താക്കൾക്ക് സമാനതകളില്ലാത്ത സൗകര്യം പ്രദാനം ചെയ്യുന്നു. അതുപോലെ, അദാനിയുടെ വൈവിധ്യമാർന്ന ബിസിനസ്സ് താൽപ്പര്യങ്ങളും ഡിജിറ്റൽ സംരംഭങ്ങളും വ്യാവസായിക ഇടപാടുകാർ മുതൽ ദൈനംദിന ഉപഭോക്താക്കൾ വരെ അതിൻ്റെ വൈവിധ്യമാർന്ന ഉപഭോക്തൃ അടിത്തറയുടെ ആവശ്യങ്ങൾക്ക് അനുസൃതമായി നിരവധി സാമ്പത്തിക സേവനങ്ങൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്യാനും പ്രാപ്തമാക്കും.
ഡിജിറ്റൽ ആവാസവ്യവസ്ഥകളിലേക്ക് സാമ്പത്തിക സേവനങ്ങളുടെ സംയോജനം സൗകര്യവും നൂതനത്വവും വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നുണ്ടെങ്കിലും, പരിഗണിക്കേണ്ട ഒരു പ്രധാന ജാഗ്രതാ വശമുണ്ട്. വൻകിട ടെക് കമ്പനികളുമായുള്ള നിലവിലെ ലാൻഡ്സ്കേപ്പിന് സമാനമായി കുറച്ച് പ്രബലമായ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ കൈകളിലാണ് ഡിജിറ്റൽ മേധാവിത്വം കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നതെങ്കിൽ, ഈ ശക്തമായ കമ്പനികളെ ഫലപ്രദമായി നിയന്ത്രിക്കാനോ നയിക്കാനോ ഉള്ള ഫിനാൻഷ്യൽ റെഗുലേറ്റർമാരുടെ കഴിവിനെക്കുറിച്ച് ഇത് നിർണായക ചോദ്യങ്ങൾ ഉയർത്തുന്നു. ഈ എൻ്റിറ്റികളുടെ വിപുലമായ ഡാറ്റാ ആക്സസും സ്വാധീനവും പരമ്പരാഗത നിയന്ത്രണ ചട്ടക്കൂടുകളെ മറികടക്കും, ഇത് മേൽനോട്ടവും നിർവ്വഹണവും വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞതാക്കുന്നു.
മാത്രമല്ല, ഉപഭോക്തൃ സംരക്ഷണത്തിനും സാമ്പത്തിക സ്ഥിരതയ്ക്കും മേലെ ലാഭത്തിനും വിപണി മേധാവിത്വത്തിനും ഈ സ്ഥാപനങ്ങൾ മുൻഗണന നൽകുമെന്നതിനാൽ, കുത്തക സമ്പ്രദായങ്ങൾ, ഡാറ്റ സ്വകാര്യത ആശങ്കകൾ, വ്യവസ്ഥാപരമായ അപകടസാധ്യതകൾ എന്നിവയുടെ സാധ്യതകൾ വർദ്ധിക്കും. അതിനാൽ, ഈ ഡിജിറ്റൽ ഭീമന്മാർ സുരക്ഷിതവും നീതിയുക്തവുമായ അതിരുകൾക്കുള്ളിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നുവെന്നും, ഉപഭോക്തൃ താൽപ്പര്യങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനൊപ്പം സാമ്പത്തിക വ്യവസ്ഥയുടെ സമഗ്രതയും സ്ഥിരതയും കാത്തുസൂക്ഷിക്കുന്നതും ഉറപ്പാക്കാൻ, റെഗുലേറ്റർമാർ ദൃഢവും ചടുലവുമായ ചട്ടക്കൂടുകൾ മുൻകൂട്ടി വികസിപ്പിക്കുകയും നടപ്പിലാക്കുകയും വേണം.